Korovska flora u konvencionalno gajenom lekovitom bilju na području južnog Banata

Abstract

Korovi su jedan od glavnih problema u proizvodnji lekovitog bilja, usled toga što smanjuju prinos i otežavaju žetvu, a pojedine vrste svojim prisustvom mogu narušiti i kvalitet krajnjeg proizvoda ukoliko sadrže štetne i nepoželjne materije. Suzbijanje korova u ovim usevima je otežano usled ograničenih mogućnosti primene herbicida iuglavnom se svodi na primenu agrotehničkih mera. Stoga, proučavanje korovske flore lekovitog bilja treba da usmeri odabir raspoloživih mera na njihovo što efikasnije suzbijanje. U ovom radu je analiziran floristički sastav korova zastupljenih u konvencionom modelu gajenja lekovitog bilja na proizvodnim površinama Instituta za proučavanje lekovitog bilja "Dr Josif Pančić" u južnom Banatu (Pančevo). Pregled i popis prisutnih korovskih vrsta je obavljen početkom vegetacione sezone 2020. godine (mart-april), u pitomoj nani (Mentha x piperita L. na 2 ha), moraču (Foeniculum vulgare Mill. na 2,5 ha), bokvici (Plantago lanceolata L. na 1 ha), kamilici (Chamomilla recutita (L.) Rausch. na dve parcele od 8 ha i 4 ha), artičoki (Cynara scolymus L. na 0,3 ha) i matičnjaku (Melissa officinalis L. na 0,5 ha). Na analiziranom lokalitetu ukupno je utvrđeno prisustvo 50 korovskih vrsta (u pitomoj nani 22, u moraču 12, u bokvici 24, u kamilici 34, atričoki 24 i matičnjaku 20), koje uključuju 31 jednogodišnju i 19 višegodišnjih vrsta. U biološkom spektru analizirane flore dominirale su terofite (62%), dok je učešće terohemikriptofita (14%), hemikriptofita (14%) i geofita (10%) bilo znatno manje. Prisutnost vrsta i nivo zakorovljenosti je zavisio od lekovite vrste, pri čemu je u pitomoj nani, kamilici i matičnjaku dominirala Veronica hederifolia L. (> 50% površine), dok su u moraču najzastupljeniji bili Rumex crispus L. i Taraxacum officinale Weber. Vrsta Veronica persica Poir. je bila najrasprostranjenija u usevu bokvice, dok su u usevu artičoke pored visoke zastupljenosti ove vrste u velikom broju bile prisutne i Avena fatua L. i Capsella bursa-pastoris L. Spektar areal tipova je bio vrlo raznolik i uključivao je 12 različitih flornih elemenata, pri čemu je najveći broj vrsta pripadao evroazijskom (14 vrsta), subsrednjeevropskom (9 vrsta) i subevroazijskom (9) elementu.