Estimation of chemical availability indexes of soil nitrogen

Abstract

The researches were performed on brown forest soil used within stationary experiment with a certain fertilizing system for more than 40 years. Researches were made on experiment variants where the increasing dosage of nitrogen fertilizer was applied. The aim of the research was to establish which plant and soil parameters (pots and/or field) might be considered reliable to evaluate values of applied chemical methods (hot water method and easily hydrolyzing nitrogen), being methods used to evaluate potentially mineralized nitrogen in soil. We also wanted to establish the most favorable time to evaluate the values of applied methods (March, July and October). On the basis of established correlation dependences, the plant and soil parameters, either from pots or fields should be used to evaluate the reliability of the hot water method and the reliability of mentioned methods can be estimated in March, July and October. As for the evaluation of easily hydrolyzing nitrogen, we can use both plant and soil parameters in controlled conditions and in the field and the most suitable time is in spring (March) and in fall (October).

Istraživanja su obavljena na stacionarnom ogledu, na zemljištu tipa gajnjača, gde se primenjuje određeni sistem đubrenja već 40 godina. Odabrane su varijante ogleda gde se primenjuje rastuća doza azota đubriva. Za ocenu potencijalno mineralizujućeg azota u zemljištu korišćene su dve hemijske metode (hemijski indeksi pristupačnosti azota) i to: metoda vrele vode i lakohidrolizujući azot. Radi utvrđivanje parametara kojima će se procenjivati vrednost primenjenih metoda izvedena su dva ogleda i to: ogled u polju i ogled u sudovima (kontrolisani uslovi), gde je korišćen azot koji je bio izotopski obeležen 15N (11.8%). Hemijski indeksi pristupačnosti azota su utvrđivani u tri vremena (mart, juli i oktobar). Cilj ovih istraživanja je bio da se utvrdi koji se parametri biljaka i zemljišta (sudovi i/ili polje) mogu smatrati pouzdanim za ocenu vrednosti primenjenih hemijskih metoda, kao i da se utvrdi koje je najpovoljnije vreme za ocenu vrednosti primenjenih metoda (mart, juli i/ili oktobar). Na osnovu utvrđenih korelativnih zavisnosti za metodu vrele vode se ravnopravno mogu koristiti parametri biljaka i zemljišta iz sudova i iz polja, a vrednost korišćene metode se procenjivati u martu, julu ili oktobru. Za ocenu vrednosti metode lakohidrolizujućeg azota takodje se mogu koristiti parametri biljaka i zemljišta iz kontrolisanih uslova i polja, što pruća mogućnost odabira onih parametara koji se jednostavnije i brže utvrđuju. Najpogodnije vreme za ocenu vrednosti metode lakohidrolizujućeg azota je proleće (mart) i jesen (oktobar).