Soybean yield from 5.000 to 6.000 kg/ha: Reality or mistake

Abstract

The paper shows analyzed movement of sown area and yields of soybean in our country. For last 56 years average soybean yield in our country has increased for more than fifth times. Obtained yields last several years in tests in some agricultural organizations assure us that production of this very important plant species can be higher and more stable. For this are needed, sowing of quality varieties, sowing of quality seed and respect of discipline in executing all agrotechical measures.

U radu se ukazuje na saznanja o visokoj vrednosti genetičkog potencijala rodnosti važnijih ratarskih biljaka (kukuruz 22-30 t/ha, pšenica preko 13,0 t/ha, šećerna repa 150,0 t/ha, soja preko 11,0 t/ha), koje su važne i dragocene informacije proizvođačima u želji za ostvarenje visokih prinosa. Ta saznanja su izazov za osnivanje društava (klubova) čiji se članovi bore i već sada ostvaruju rekordne prinose. Tako na primer, u Velikoj Britaniji postoji klub 100 koji okuplja proizvođače pšenice sa prinosom većim od 100 mc/ha, a u državi Ajova (SAD) klub naprednih proizvođača koji postižu prinos kukuruza od 24 do 27 t/ha (Denise Mc Williams, 2001.). Lideri ovog udruženja sugerišu proizvođačima kukuruza "deset zapovesti - naredbi", koje se, prvenstveno, odnose na primenu savremenih agrotehničkih mera i setvu kvalitetnog semena visokorodnih hibrida. Nešto slično kod soje za sada ne postoji. Međutim, u domaćoj i svetskoj literaturi postoji mnogo podataka o visokim prinosima soje. U mikroogledima, na području Južnog Banata (AD "Stari Tamiš’", Pančevo), u godinama sa povoljnim uslovima vlažnosti, postignut je prinos soje od 6.500 do 7.000 kg/ha (Nenadić i Sarić, 1984.). Poslednje tri godine, na mnogim imanjima širom naše zemlje, postignuti su prinosi soje od 4.500 do 5.500 kg/ha, pa i više (Nenadić i Kaplanović, 2005; Nenadić i Kaplanović, 2006; Hrustić Milica i sar. 2006). Za ovakve prinose, uz povoljne uslove vlažnosti, potrebne su visokorodne sorte, kvalitetno seme (visoke klijavosti i energije klijanja), vrlo kvalitetna obrada zemljišta, obavezno đubrenje, ranija setva, optimalna gustina useva, vrlo ujednačeno odstojanje između biljaka u redovima, efikasna zaštita od korovskih biljaka (bez stresnih stanja od herbicida) i žetva bez većih gubitaka zrna. Kvalitetnim semenom i primenom savremenih agrotehničkih mera obezbediti da biljke u usevu soje budu maksimalno ujednačene u pogledu razvijenosti i produktivnosti (sa velikim i približno ujednačenim brojem mahuna, sa ujednačenom masom zrna po biljci).