Model za simulaciju procene rezerve semena korovskih biljaka u zemljištu

Abstract

Rezerve semena korovskih biljaka u zemljištu sa jedne strane predstavljaju stalni izvor zakorovljenosti, dok sa druge imaju ulogu u održavanju stabilnosti ekosistema i biodiverziteta. Malobrojna istraživanja na ovu temu su pokazala veliku varijabilnost u rezultatima, u sličnim eksperimentalnim uslovima, ali pri korišćenju različitih metoda. Stoga ciljevi u ovom istraživanja su bili odabir adekvatne i precizne metode za procenu rezerve semena korovskih biljaka i pravljenje pouzdanog modela za prognoziranje dinamike pojave korovskih populacija. Istraživanja su izvedena na oglednom polju Instituta za ratarstvo i povrtarstvo u Novom Sadu (N 45°19', E 19°50') u okviru dugogodišnjeg stacioniranog ogleda „Plodoredi”, koji se smatra jednim od najstarijih eksperimenata ovog tipa na prostoru jugoistočne Evrope. U ogledu se ispitivao uticaj sistema gajenja useva na sastav rezervi semena korovskih biljaka, a potom se upoređivao trоpoljni plodored (ozima pšenica-soja-kukuruz) sa monokulturom ozime pšenice. U obe varijante primenjen je isti sistem đubrenja i to 100 kg/ha N (50 kg/ha u jesen pred osnovnu obradu i 50 kg/ha u proleće u prihrani). Za uzorkovanje zemljišta primenjen je „metod kvadrata”, kao pouzdaniji u odnosu na šahovski tip i uzorkovanje po dijagonali koji se u praksi češće koriste. Procena rezerve semena korovskih biljaka urađena je primenom dva metodološka postupka: fizička ekstrakcija semena i naklijavanje zemljišnih uzoraka.