The relation between pollen functional ability and fruit set in grapevine (Vitis sp.)

Abstract

In this paper, pollen functional ability of the cultivars Chardonnay Smederevka and SV 12-375, used as the male parent, for pollination of the cultivar Bagrina, as the female parent, was investigated. Free pollination of the cultivar Bagrina was observed as well as controlled pollination. Satisfactory pollen germination in vitro was established for the cultivars SV 12-375 (76.65%) and Smederevka (66.08%), while the cultivar Chardonnay had low pollen germination (20.88%). An association between pollen functional ability of the pollinizers and fruit set degree was determined for the cultivar Bagrina. Cultivars SV 12-375 and Smederevka were suitable pollinizers for the cultivar Bagrina.

U ovom radu proučavana je funkcionalna sposobnost polena sorti Šardone Smederevka i SV 12-375 koje su korišćene u svojstvu oca za oprašivanje sorte Bagrina koja je korišćena u svojstvu majke. Pored kontrolisanog oprašivanja praćeno je i slobodno oprašivanje sorte Bagrina. Funkcionalna sposobnost polena utvrđena je metodom bojenja acetokarminom i metodom in vitro naklijavanja. Stepen oplodnje ustanovljen je na osnovu broja zametnutih plodova i broja ubranih plodova. Sve ispitivane sorte pokazale su visok procenat obojenih polenovih zrna (preko 75,00%). Zadovoljavajuća klijavost polena in vitro utvrđena je kod sorti SV 12-375 (76,65%) i Smederevka (66,08%), dok je kod sorte Šardone utvrđena niska klijavost polena (20,88%). Najveći broj zametnutih plodova i broj ubranih plodova ustanovljen je kao rezultat slobodnog oprašivanja (51,43%; 36,94%). Od proučavanih kombinacija kontrolisanog oprašivanja najmanji broj zametnutih plodova i broj ubranih plodova imala je kombinacija Bagrina x Šardone (29,32%; 15,93%). Najveći broj zametnutih plodova dobijen je u kombinaciji Bagrina x SV 12-375 (39,10%), a najveći broj ubranih plodova dobijen je u kombinaciji Bagrina x Smederevka (23,90%). Ustanovljena je zavisnost između funkcionalne sposobnosti polena sorti oprašivača i stepena zametanja plodova sorte Bagrina. Dobri oprašivači za sortu Bagrina bile su sorte SV 12-375 i Smederevka.